درختان مثمر – بیوتکنولوژی دکتر رستگار

پایه هاي درختان میوه هاي دانه دار و هسته دار

یکی از فعالیت ھای ویژه مرکز، تولید پایه ھای رویشی میوه ھای دانه دار و ھسته دار است. پایه ھای رویشی که به شیوه کشت بافتی تولید می گردد در یکی از گلخانه ھای مجزا مرکز فرآیند پس از تولید آزمایشگاھی را سپری می کند. افتخار داریم عنوان کنیم تولید پایه ھای رویشی مرکز به نیاز نھالستان کاران سراسر کشور پاسخ ھای مثبت داده است. در زیر ضمن ارائه تصاویر فرآیند تولید پایه ھای رویشی در مرکز به شناسایی این پایه ھا و توانمندی ھای آن ھا پرداخته می شود

مراحل تولید پایه ھای رویشی انواع میوه ھا در مرکز

پایه هاي درختان میوه هاي دانه دار و هسته دار

مراحل تولید پایه ھای رویشی انواع میوه ھا در مرکز

پایه ھای رویشی

استفاده از پایه ھای رویشی در احداث باغھای میوه دنیا به دلیل مزایای آنھا از سالیان قبل آغاز و در حال حاضر به شدت در حال توسعه است. به شرط انتخاب صحیح یا استفاده از این پایه ھا امکان دستیابی به مزایای زیر حاصل می گردد

احداث باغھای میوه مدرن و متراکم
ھمگن بودن باغ و سھولت در انجام عملیات داشت و برداشت
افزایش بھره وری مصرف آب و کاھش ھزینه ھای تولید میوه
کاھش دوره نونھالی و عملکرد در ھکتار بیشتر
کاھش عادت سال آوری یا تناوب باردھی در باغ ھای میوه
افزایش خصوصیات کیفی میوه مانند شکل، رنگ و زمان رسیدنالقا مقاومت یا تحمل به شرایط نا مساعد محیطی و آفات و بیماریھا

الف: پایه ھای رویشی ھسته دار

1- پایه GF677:

پیوندی از ھلو و بادام است.
پایه ی بسیار قوی می باشد.
رشد ریشه ایی بسیار قوی نشان داده و ارتباط خوبی با خاک دارد.
در خاکھای آھکی قابل استفاده است اما برای خاک ھایی با بافت سنگین توصیه نمی شود.
نسبت به خشکی مقاوم است.
پایه ی ایده ال برای ھلو و بادام می باشد.
در زمین ھای شیب دار می توان استفاده شود.
تحمل فرسودگی خاک را دارد.
سازگاری پیوندی خوبی با انواع ھلو،شلیل و بادام دارد.
با انواع پیوند شده بر روی ان سازگاری خوبی داشته و در زود رس شدن میوه ی انھا موثر است.
بر روی کیفیت و مقدار محصول تولیدی تاثیر مثبت دارد.
مقاومت بالایی نسبت به کلوروتیک و باکتری نماتد گال طوقه (Crown gall) دارد.
فاصله ی کشت آن به صورت 4×5متر و یا 3.5×4متر تنظیم می گردد.

این پایه دو رگ ھلو و بادام است که برای پیوند درختان میوه چون ھلو، شلیل، بادام، آلو و برخی از واریته ھای زردآلو استفاده می شود. این پایه در خاک ھای آھکی با PHبالای 7توانایی خوبی از خود نشان می دھد

روش انتقال نھال به زمین اصلی

آماده سازی زمین

استفاده مخلوطی از کودھای آلی و پودری قبل از کشت متناسب با آنالیزخاک، به بھبود شرایط فیزیکی و تغذیه ای گیاه کمک شایان توجھی مینماید. اگر از کودھای دامی استفاده میشود باید دقت شود که شوری بالایی نداشته باشد و کاملأ پوسیده شده باشد. ترکیب خاک با کودھای پودری نیتروژن و فسفر بالا ھمراه با کودھای دامی بھترین ترکیب برای آماده سازی زمین قبل از انتقال نھال می باشد.

درختان در مواقع انتقال نھال به زمین اصلی دچار استرس میشوند که در وھله اول به علت تغییر در توانایی در جذب آب در اثر از بین رفتن تعدادی از ریشه ھایشان میباشد. استرس آبی دلیل اولیه بروز مشکل و وارد شدن تنش به گیاه است.

مناسب ترین زمان روزانه برای درخت کاری، روزھای ابری و ھوای آرام است. در روزھای آفتابی و گرم و یا یخبندان و یا در ھنگام وزش بادھای شدید باید از کاشت نھال خودداری کرد. قبل از کاشت نھال بھتر است آبیاری انجام شود و زمین مرطوب باشد. اولین آبیاری باید بلافاصله پس از کاشت نھال و ایجاد حوضچه انجام شود. چون در درخت کاری آب بیشتری به ِل سال اول کاشت، ریشه ھا پراکنده ھستند و رشد آنھا آن قدر نیست که بتوانند از آب گودال و خاک اطراف خود رطوبت جذب کنند، باید در سال او نھال داده شود. البته اگر خاک منطقۀ کاشت، مرطوب باشد باید از آبیاری زیاد خودداری شود زیرا رطوبت بیش از حد باعث می شود که ریشه ھای گیاه نتوانند در خاک فعالیت طبیعی داشته باشند و مورد حمله بیماریھای قارچی قرار گیرند و پس از مدتی از بین خواھند رفت.در خاکھای سبک با بافت شنی آبیاری باید با فواصل کوتاھتر و تعداد دفعات بیشتری انجام شود.

شیاری به عمق 40-50سانتیمتر ایجاد شود ترکیب کودی توضیح داده شده و خاک به مقدار مناسبی در گودال ریخته شود نھال داخل گودال قرار داده شود و تا سطح بالاتر از ریشه مجدد با ترکیب خاک و کود پوشانده شود.پس از انجام کاشت و پر کردن گودال باید با فشار دادن خاک اطراف نھال، خاک اطراف ریشه ھا را کاملا محکم کرد تا ھوای اطراف ریشه تخلیه گردد و بعد از آبیاری پای نھال گود نیفتد و ریشه نھال از خاک خارج نشود. بلافاصله پس از کاشت، نھال ھا را باید آبیاری کرد در غیر این صورت درصد نھال ھایی که اصطلاحأ نمی گیرند و خشک می شوند بالا خواھد رفت و نیاز به کاشت مجدد یا واکاوی خواھد بود

2- پایه GN:

قدرت بالای این پایه در مقاومت علیه نماتد ھا از جمله خصوصیات ارزشمند این پایه در کنار تولید محصول یکنواخت می باشد.

پیوندی از گوجه سبز پرسیکا و P.davidiana است
پایه ی بسیار قوی می باشد
سازگاری پیوند آن با انواع ھلو شلیل خوب است
میوه ھای درشت تر و با کیفیت تری نسبت به GF دارد
نسبت به خشکسالی مقاوم است.
تا اندازه ایی نسبت به کلوروتیک ( (Greensick)مقاوم بوده و نسبت به نماتد گال طوقه( crown gall) مقاوم است
فاصله ی کشت آن به صورت 4×5 متر و یا 3/5×4 متر تنظیم می گردد

روش انتقال نھال به زمین اصلی

آماده سازی زمین

3- پایه GISELA 5:

این پایه با طیف زیادی از ارقام گیلاس سازگاری داشته و برای کشت در خاک ھای حاصلخیز بسیار توصیه می گردد و پر محصولی و قدرت سازگاری بالا از دیگر مشخصات این پایه می باشد.

روش انتقال نھال به زمین اصلی

آماده سازی زمین

5- پایه 29c:

از انواع پایه ی نیمه کوتاه می باشد
پایه ی قوی می باشد
در خاک ھایی با بافت سنگین و زه کشی نا مناسب نتایج بسیار خوبی دارد
مقاومت خوبی در خاک ھای آھکی دارد
با شرایط متفاوت خاکی سازگار است
دارای سیستم ریشه ایی خیلی عمیقی است
پایه مناسب برای کشت متراکم می باشد
تاثیر مثبتی بر باروری انواعی که به آن پیوند می شوند دارد
پایه ی مشترک برای آلو – زردالو می باشد
ممکن است برخی مشکلات ناسازگاری با بادام در آن دیده شود
مقاوم در برابر باکتری نماتد گال طوقه(Crown gall)
مقاومت نسبی به ورتیسیلیوم و باکتری کانسر دارد
فاصله ی کاشت برای این پایه می تواند به صورت m 3×4یا m 5×4تنظیم شود

پایه های رویشی دانه دار

1- پایه پیرودوارف( Pyrodwarf):

این پایه با طیف وسیعی از واریته ھای گلابی سازگار می باشد و از خصوصیات بارز آن زود باردھی ( 4سال) و به بیماری fire blight مقاومت نشان می دھد.

روش انتقال نهال به زمین

آماده سازی زمین

2- پایه OHF 40 :

از جمله خصوصیات این پایه می توان به حجم بالای پایه ایجاد شده، توان بالای تولیدی و ھمچنین مقاومت به شرایط محیطی در سال ھای ابتدایی کشت اشاره کرد

3- پایه OHF 6

از مشخصات بارز خانواده OHF می توان به مقاومت بالای آنھا در برابر بیماری آتشک اشاره کرد که سالانه صدھا ھکتار از باغات سیب، گلابی و بِه کشور را به نابودی می کشد.

4- پایه زالزالک

جنس زالزالک (Crataegus) یک جنس بزرگ از درختان و درختچه ھا در خانواده رزاسه (Rosaceae) است. استفاده از پایه ھای زالزالک سبب پاکوتاھی، تولید بیشتر محصول و تحمل بیشتر درخت نسبت به شرایط نامساعد خاک شده و درختان حساسیت کمتری به خاک ھای قلیایی نشان می دھد.